Türkiye'nin turizm ekseni kaydı. Türkiye'ye dışarıdan öğrenci, emekli ve ev kadınları koşarken, zengin yerli turist soluğu Türkiye'nin rakiplerinde aldı. 10 katına çıkan paket, cari dengeyi vurdu Arap Baharı, zengin ve para harcamayı seven Arap turisti Türkiye'ye çekecek derken 2011 yılı son çeyrek turizm istatistikleri tersi bir trende işaret etti.
Avrupa krizinin derinleşmesinin de etkisiyle Türkiye'yi ziyaret eden yabancı ziyaretçilerin kompozisyonu hızla değişti. Yüksek ve çok yüksek gelir düzeyine sahip turistlerin sayısında sert düşüş yaşanırken, orta direk olarak tanımlanan kesimin ve düşük gelir düzeyli turistin ziyaretleri hızlandı.
PARASIZ TURİST GELİYOR
Orta ve altı gelir düzeyine sahip turistlerin oranı 2010 yılının son çeyreğinde yüzde 81.5 seviyesindeyken, bu yıl aynı dönemde yüzde 83.6'ya çıktı.
Dolayısıyla kişi başına turist harcaması da geriledi.
Bu rakamlar neden bu kadar önemli? Özellikle Yunanistan, İspanya ve İtalya gibi turizmdeki önemli rakiplerimizin kriz kıskacında aşırı fiyat indirimleriyle pazarı domine etmeye çalışması ve kriz döneminde ihtiyacı olan nakit için turizme bel bağlaması, cari açık sorunu yaşayan Türkiy için önemli gelişmeler. Cari açık gibi bir soruna karşı turizm silahı, çok önemli bir silah. Hele hele önüne cari açığı düşürme hedefi koymuş bir ülke konumundayken.
TÜRKİYE'YE GELEN YABANCININ ÜÇTE BİRİ ÖĞRENCİ, EMEKLİ VEYA EV KADINI
Bu nedenle turizm istatistiklerinin ayrıntılarına iyice bir bakmaya devam edelim.
Bir diğer önemli ayrıntı, Türkiye'ye gelen turistin mesleğiyle alakalı.
Kendi hesabına çalışan veya genel olarak patron olarak nitelendirebileceğimiz turistin oranı da düşüşte.
Onun yerine Türkiye'ye kim geliyor?
Öğrenci, emekli, ev kadını... Bu kesimin oranında artış var. Geçen yılın aralık ayında son çeyrek itibariyle bu grubun toplam turist sayısındaki oranı yüzde 28'ken, bu yıl aynı grubun oranı yüzde 32'yi aşmış durumda.
Yani artık Türkiye'ye gelen her üç turistten biri öğrenci, ev kadını veya emekli. Yani harcama düzeyi kısıtlı olan kesim.
ARKADAŞ VEYA AKRABA TURİZMİ
Alın size çok ilginç bir ayrıntı daha. Türkiye'ye gelen yabancı turistlerin konaklama türü ve geceleme sayılarında garip bir değişiklik yaşanıyor.
Otel, motel, pansiyon veya kiralık bir ev tutup da Türkiye'de geceleyen yabancı ziyaretçilerin toplam Türkiye'deki yabancı turistlerin geceleme oranı içerisindeki oranı geçen yıl yüzde 50'nin üzerindeyken bu yıl yüzde 46.
Peki ne yapıyor yabancılar? Arkadaşını veya akrabasını ziyaret ediyor. Geçen yıl "arkadaşımı" veya "akrabamı ziyaret ediyorum" diyerek gümrükten geçen turistlerin oranı yüzde 21.7. Peki bu yıl? Yüzde 30!
Şaka değil gerçek. Şöyle diyelim. Kendi evine tatile gelenlerle, arkadaş veya akrabasında kalmak için gelenlerin oranı yüzde 42.5. Yani neredeyse otel, motel veya pansiyonda konaklamak için gelenlerin oranına yakın.
YURTDIŞINA PAKET TURLAR 10 KATINA ÇIKTI!
Sonuçta net turizm geliri denen şey, bir denge verisi. Yani turizm gelirimizle turizm giderimiz arasındaki fark bizim cari hesaplarımıza pozitif katkı sağlıyor.
Bu açıdan Türkiye'den yurtdışına çıkan turist sayısının fazla olması çoğu zaman cari denge için pek istenmeyen durumdur. Dışarıda yapılan giyim ve benzeri harcamalar da cabası.
Bu açıdan bakıldığında İspanya, İtalya ve Yunanistan'ın turizm açısından ucuz ilkeler haline gelmesi cari dengeyi de vuruyor.
İşte size turizm istatistiklerinde son çarpıcı veri.
Türkiye'den paket turlarla yurtdışına çıkan Türkler'in oranında patlama yaşanmış durumda.
Geçen yılın son çeyreğinde yurtdışı paket turların toplam turizm giderleri içerisindeki payı yüzde 3.7 seviyesindeyken bu yıl bu oran yüzde 33'e çıktı. Yani neredeyse 10 katına ulaştı.
YARIM MİLYAR DOLAR PAKET PAKET YURTDIŞINA KAÇTI
İç turizm verileriyle dışarıdakini birleştirince ortaya çok basit bir sonuç çıkıyor.
İspanya, İtalya ve Yunanistan'ın indirimini gören Türk turist soluğu yurtdışında aldı. İç turizm ise düşük gelir düzeyine sahip yerli ve yabancı turiste kaldı.
İşte size bunun kanıtı:
Gelir düzeyi "yüksek" ve "çok yüksek" olarak nitelendirilen yerli turistlerin iç turizmdeki oranı yüzde 14.4'ten yüzde 9.3'e indi.
Buna karşılık yurtdışı paket turlar neredeyse 10 katına çıktı. Rakam ise 50 milyon dolardan 461 milyon dolara yükseldi. Yani yarım milyar dolar paket paket yurtdışına aktı.
Bu açıdan 2012'nin ilk dönemindeki turizm verileri kritik öneme sahip. Eğer turizm gelir gider dengesinde 2011'in son çeyreğinde ortaya çıkan bu trend sürerse, bu durumda cari açığı düşürme operasyonunda bir cepheden darbe alınmış olur. kyn. haberturk
|
