Fransa'da iki yıl önce yaşanan Yahudi karşıtı kampanya sırasındaki tepkiler nedeniyle Twitter 350 bin twiti silmeyi kabul etmiş.

Kullanıcı sözleşmesinde yer alan "çevrimiçi uygulama ve kabul edilebilir içerik konusundaki tüm yerel yasalara uymayı taahhüt ederler" şartına rağmen kanunları ihlal eden içeriklere erişimin engellenmesi konusunda Türkiye'de gönülsüz davranan Twitter, Fransa'da 350 bin twiti mahkeme kararıyla sisteminden kaldırmıştı.

Fransa'da iki yıl önce, Twitter'da, "unbonjuif" (iyi bir Yahudi)  etiketiyle Yahudi karşıtı bir kampanya başlatılmıştı.

 Yahudi karşıtı bu etikette, Yahudiler açıkça hedef gösterilimiş ve çeşitli hakaretlere uğramıştı. Bunun üzerine Fransa Yahudi Öğrenciler Birliği (UEJF), söz konusu twitleri atanların kimliğinin açıklanması ve paylaşımların kaldırılması için Twitter'a dava açtı. Davada, UEJF, twit atanların nefret suçu kapsamında yargılanması talebinde bulunmuştu.

Paris Mahkemesi, öğrenci derneğinin şikayetini haklı bularak Twitter'ın, Yahudi karşıtı içerikli twitleri atan kullanıcıların kimliklerini açıklamasına karar verdi. İsimleri açıklaması için 15 gün süre verilen Twitter, durumu değerlendirdiklerini belirtmesine karşın, 2 aydan uzun bir süre konuyla ilgili herhangi bir işlem yapmadı. UEJF bu sefer mahkeme kararına uymayan Twitter'a 38 milyon avroluk tazminat davası açtı. Birlik, tazminatın kazanılması durumunda miktarın katledilen Yahudiler anısına kurulan Soykırım Anıtı'na bağışlanacağını duyurmuştu.

Sadece Twitter'a dava açmakla kalmayan UEJF, Twitter CEO'su Dick Costolo'ya da dava açacaklarını açıkladı. Yahudilerden gelen bu atak üzerine Twitter yönetimi, mahkeme kararı doğrultusunda, Yahudi karşıtı twit atan kullanıcıların bilgilerini yetkililere vermeyi kabul etti ve UEJF davadan vazgeçti. 

Twitter'ın söz konusu tweetleri geri çekmesini bir zafer olarak niteleyen UEJF'nin başkanı Jonathan Hayoun, söz konusu kararın, insanlara, internetin herkesin aklına geleni yazabileceği bir ortam olmadığını hatırlatacağını söylemiş, kişiler hakkında da yasal sürecin başlatıldığını ifade etmişti.

UEJF'nin avukatı ise Twitter'a karşı olmadıklarının altını çizerek, sadece internet ortamında ırkçılık yapan kişilerin cezasız kalmaması gerektiğini savunduklarını dile getirmişti.

Fransa'yı ayağa kaldıran Yahudi karşıtı ifadelerin geçmişi aslında Kızılderililere kadar dayanıyor. Amerikan iç savaşı sırasında, Kızılderili soykırımı yapan General Amstrong Coster'ın 1860'larda kullandığı "en iyi kızılderili, ölü kızılderilir" ifadesi, 150 yıl sonra Fransa'da Yahudilere karşı uyarlanarak "en iyi Yahudi ölü Yahudidir" şekline dönüştü.

Yahudi karşıtlığını körükleyen "en iyi yahudi" etiketiyle 350 binden fazla twit atılırken Twitter yönetimi ve Paris mahkemesi arasında varılan anlaşma sonucu, atılan tüm sakıncalı twitleri sildi.

Fransa'da Twitter kararı sonrasında bu yıl da Yahudi karşıtlığıyla eleştirilen bir komedyen ülkeyi kaldırmıştı. Dieudonne isimli Fransız komedyen, şovunda Yahudi karşıtı ifadeler kullandığı gerekçesiyle 65 bin avro para cezasına çarptırılmış ve ülke çapında birçok şehirde sahne alması yasaklanmıştı. 

Ülkedeki Yahudi dernekleri, ünlü komedyen hakkında defalarca suç duyurusunda bulunmuştu. Komedyen, "halk arasında ırkçı nefreti körüklemek" suçundan daha önce yedi kez mahkum olmuştu.

Twitter'ın, 2013'te kendisine gelen hesap bilgi taleplerini içeren ve 1 Temmuz-31 Aralık 2013 tarihlerini kapsayan Şeffaflık Raporuna göre, hükümetlerden ve telif sahiplerinden gelen bilgi taleplerinde dikkati çekici bir artış oldu. Raporda Twitter'a gelen talepler, hükümetlerin "hesap bilgi talepleri", hükümetlerin içeriklere yönelik "kaldırma talepleri" ve Dijital Telif Hakkı Kanunu (Digital Millennium Copyright Act) kapsamındaki telif kararları, olmak üzere üç ana kategoride incelendi. Söz konusu taleplerde, 2013'ün ikinci yarısında bir önceki döneme göre yüzde 22 artış gerçekleşti.

Hükümetlerden gelen bilgi taleplerinde ABD, yüzde 59 payla ilk sırada yer aldı. Bunu yüzde 15'i ile Japonya ve yüzde 4'er ile Fransa ve Birleşik Krallık takip etti. İncelenen toplam bin 410 talebin arasında Türkiye'den gidenlerin sayısı yüzde 10'dan az oldu.

Hükümet ve diğer yetkililerin, illegal olduğu gerekçesiyle içerik kaldırma taleplerinde ise bir önceki döneme göre 5 kat artış görüldü. 2013'ün ikinci yarısında, 365 talebin 305'i Fransa'dan gelirken, bu ülkeyi 14 taleple Rusya izledi. Türkiye'den giden talep sayısı ise 2 oldu.

Raporda, Twitter'ın yaygınlaşması ve paylaşımların artmasıyla birlikte telif hakları konusunda şirkete gelen taleplerin arttığı da göze çarptı. Bir önceki döneme göre yüzde 16 artan kaldırma kararları, toplam 12 bin 243 hesabı etkiledi. Bunun karşılığında 26 bin 506 tweet silinirken, 5 bin 847 medya içeriği kaldırıldı. Twitter'ın raporuna göre, taleplerin en sık geldiği ülke ABD oldu. 

Örnek olaylar

Bazı ülkelerde uygulanan Twitter'dan içerik kaldırma talepleri ve uygulamaları şöyle:

Almanya: Ekim 2013'te Twitter, Alman Hükümetinin talebi üzerine Neo-Nazi hesaplarını engelledi. Bu erişim engeli ile Twitter, '"country-withheld content" kuralını da ilk defa uygulamış oldu. Bu kural, söz konusu içeriğin Almanya - ya da içerik sınırlamasını talep eden ülke - sınırları içerisinde bloklandığını, fakat dünyanın diğer her yerine erişimin açık olmasını ifade ediyor.

Fransa: Twitter, 19 Ekim 2012 Cuma günü Fransa'da yazılan ve yayılan Yahudi aleyhtarı ve ırkçı tweetleri siteden kaldırdı. Twitter,  Fransa Yahudi Öğrenciler Birliği'nin (UEJF) konuyu mahkemeye taşıyacağını belirtmesinden sonra harekete geçerek, Yahudi soykırımına ilişkin resimler içeren tweetleri siteden çekti.

Hindistan: Assam eyaletinde Temmuz 2012 tarihinde başlayan Bodo kabilesi ve Müslümanlar arasındaki şiddet olayları nedeniyle, Hükümet tarafından ülke genelinde toplu mesajlar yasaklandı. 50 milyondan fazla Facebook kullanıcısının olduğu Hindistan'da hükümet ayrıca Facebook ve Twitter gibi sosyal medya sitelerine provokatif söylemler içeren mesajlara önlem alması konusunda uyarıda bulundu. Google, Facebook ve Twitter açıklama yaparak, Hint hükümeti ile ortak hareket ettiklerini duyurdu.

İngiltere: 2011 yılında çıkan ayaklanmalar sırasında İngiltere Başbakanı David Cameron, provakatif içeriklerin paylaşılmasına engellemek amacıyla Twitter'a erişim yasağı getirebileceğini ifade etti. Olayların yatışması üzerine tedbir kararı alınmadı.

- "Twitter yetkilileri duyarsız kaldı"

Öte yandan, Türkiye'de Twitter'a tedbir amaçlı erişim engeli kararının, Twitter yetkililerinin Ocak ayından bu yana alınan yüzlerce mahkeme kararına duyarsız kalmasının bir sonucu olarak alındığı belirtildi

Yetkililer, tedbir kararının uygulanmasının öncesinde, kişilik haklarının ve özel hayatın gizliliğinin ihlali nedeniyle, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerince alınan kararların, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına (TİB) ulaştığını ve içeriğin çıkarılmasının Twitter'dan talep edildiğini ifade ettiler. Twitter'ın, mahkemelerin verdiği kararları yok saydığını ve uygulamadığını kaydeden yetkililer, bunun üzerine TİB'in, ileride telafisi mümkün olmayacak mağduriyetlerin önlenmesi amacıyla belirtilen tarihten itibaren Twitter'a erişimin engellenmesi tedbiri uygulandığını bildirdi.

Tedbir kararının ana sebebi

TİB'in, 5651 Sayılı "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun" ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre çalışmalarını yürüttüğünü vurgulayan yetkililer, şunları kaydetti:

"Türkiye Cumhuriyeti Devleti, vatandaşlarının haklarını ve hukukunu korumak zorundadır. Twitter ve benzeri tüm sosyal medya siteleri Türkiye'de hukuk kurallarına uymak; Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerince alınan kararları yerine getirmek zorundadır. Hukuka ve kanunlara uyulduğu; kişilik hakları ve özel hayatın gizliliği ilkelerini gözettiği sürece tüm yayın organları dilediği gibi yayın yapma özgürlüğüne sahiptir. 

Twitter, çeteler vasıtasıyla illegal yollardan elde edilen kayıtlar ve montajlı dinlemelerle sistematik karakter suikastlerinin gerçekleştirildiği bir araç olarak kullanılmaktadır. Mahkemelerimizin hukuk kuralları çerçevesinde aldığı kararların göz ardı edilmesi ve bireysel hakların ihlalinin devamı, bu tedbir kararının ana sebebidir. Dünyanın farklı ülkelerinde farklı zamanlarda aynı gerekçelerle benzer tedbir kararları alınmış ve kişi haklarını ihlal eden ve ulusal güvenliği tehlikeye sokan yayınların sosyal medya üzerinden illegal paylaşımına engel olunmuştur. Twitter ve diğer sosyal paylaşım siteleri, 'Gerçek hayatta suç olan, sanal dünyada da suçtur' ilkesine riayet etmek zorundadır." 

Twitter'ın ön yargılı tutumu

Twitter'ın duyarsız kalmasını, tek taraflı ve ön yargılı bir tutum içine girmesini anlamakta zorlandıklarını ifade eden yetkililer, bu tutumun hem ticari bir marka olarak Twitter'a zarar verdiğini hem de Türkiye hakkında yanlış ve haksız bir izlenime yol açtığını düşündüklerini kaydetti.

Yetkililer, hükümetlerin internete değil; illegal yollardan elde edilen ve milli güvenlik ile vatandaşların itibarını zedeleme amacına matuf kayıtların sosyal paylaşım siteleri üzerinden dolaşımına karşı olduğunu ifade ettiler.

aa

Yorumlar