'turkısh Passport' Londra'da Gösterildi.

İkinci Dünya Savaşı'nda, Türk hükümetinin Nazi istilasındaki Fransa'da yaşayan Musevilerin hayatını kurtarmasını konu alan Turkish Passport belgeseli, Londra Büyükelçisi Abdurrahman Bilgiç, eşi Esra Bilgiç, KKTC Temsilcisi Oya Tuncalı, Başkonsolos Emirhan Yorulmazlar, Elçi Müsteşar Fatih Ulusoy, Türk Musevi Cemaati müşaviri İzak Kolman, Doç.Dr Umut Uzer'in de katıldığı bir davette tanıtıldı.

Burak Arlıel'in iki yılda hazırladığı belgesel filmi, ilk defa 2011 Cannes Festivalinde gösterilmişti. Filmde, Fransa'da görevli Türk büyükelçisi, Marsilya'da ve Nice'de görev yapan Türk konsolosların, Musevilere Türk pasaportu sağlayarak, toplama kamplarına göndermeme mücadelesi, İstanbul'a 10 günlük tehlikeli bir yolculukla trenle yollamaları kurtulanlar tarafından anlatıldı. 180-200 Yahudinin 1944 yılı başlarında ayda iki kez Türk diplomatlar tarafından ayarlanan üzerinde ay yıldız taşıyan trenlerin yolda Nazi askerlerinin dolu olduğu tren istasyonlarını geçip İstanbul'a varması heyecanla izlendi. 1944 yılı Mayıs ayında yapılan son tren yolculuğuna katılanlar hayatlarını nasıl Türk hükümetine borçlu olduklarını filmede dile getirdiler.

Filmin Royal Institute of British Architects (İngiliz Kraliyet Mimarlar Enstitüsü) salonunda gösterimine, Büyükelçi Abdurrahman Bilgiç, eşi Esra Bilgiç, KKTC Temsilcisi Oya Tuncalı, eşi İhsan Tuncalı, Başkonsolos Emirhan Yorulmazlar, eşi Ayşegül Yorulmazlar, Elçi Müsteşar Fatih Ulusoy, müsteşarlar Nazmiye ve Orçun Başaran, Türk Müsevi Cemaati müşaviri İzak Kolman, İTÜ Doçentlerinden Dr. Umut Uzer ile sivil toplum kurumları temsilcileri, gazeteciler ve diplomatlar katıldı.

Paris'ten, İstanbul'a on günlük bir tren yolculuğuyla, Nazi işgali altındaki çeşitli Avrupa ülkelerinden binbir güçlükle, bombalar altında geçerek Türk topraklarına varan trendeki 200'e yakın Türk olarak kaydını yaptıran Musevilerinin tehlikeli seyahati, 1944 yılında kurtulanların ve Türk diplomatlarının çocuklarının dili ile anlatılıyor.

İki saate yakın süren filmde, Nazilerin elinden Türk diplomatları sayesinde kurtulan Müsevi Türk vatandaşları, hatırlayabildikleri kadarıyla nasıl ölümden döndüklerini, elbiselerinin üzerine 'sarı yıldız takmadıklarını, Türk diplomasisi sayesinde nasıl hayatta kaldıklarını gerçekçi bir dille anlatıyor. Filmin sonunda belgesele konuşan tren yolculuğundan hayatta kalanlar, Biz önce Türk sonra Fransızız dediler.

Yorumlar